هزینههای سرسامآور، کیفیت متوسط خدمات و افزایش دوبارهی حقبیمهها، نظام سلامت آلمان را در آستانهی بحران قرار داده است. کارشناسان هشدار میدهند که بدون اصلاح فوری، سهم بیمهشدگان بهزودی باز هم افزایش مییابد.
در شرایطی که هزینههای روزانهی بیمه درمانی عمومی آلمان به حدود یک میلیارد یورو رسیده، افزایش ناگهانی حقبیمهها در میانه سال و کیفیت متوسط خدمات پزشکی، نشان از بحرانی جدی در نظام سلامت این کشور دارد؛ بحرانی که دیگر کسی آن را انکار نمیکند.
خانم نینا وارکن، وزیر بهداشت دولت فدرال آلمان (از حزب CDU)، به همین منظور کمیسیونی از کارشناسان را برای اصلاح ساختار بیمه درمانی عمومی (GKV) تشکیل داده است. او در مراسم آغاز بهکار کمیسیون گفت:
«کارهایی که در پیش داریم، بسیار بزرگ و حیاتی هستند.»
برنامه زمان بندی اصلاحات:
این کمیسیون باید تا پایان مارس ۲۰۲۶ اولین گزارش خود را برای تعیین سیاستهای سال ۲۰۲۷ ارائه دهد. همچنین، گزارش دوم با پیشنهادهای ساختاری باید تا پایان سال ۲۰۲۶ منتشر شود.
وارکن اعلام کرد که وزارتخانه به صورت موازی، راهکارهای فوری برای سال ۲۰۲۶ نیز در حال تدوین دارد.
افزایش چشمگیر هزینهها و کاهش کیفیت خدمات
به گفتهی یانوش داهمن، نماینده حزب سبزها و از سیاستگذاران حوزه سلامت:
«بیمه درمانی عمومی روزانه حدود یک میلیارد یورو هزینه میکند و این روند به شدت در حال افزایش است.»
طبق گزارش سازمان مرکزی بیمههای درمانی (GKV-Spitzenverband)، تنها در نیمه اول سال ۲۰۲۵، هزینههای بیمارستانی که بزرگترین بخش هزینهها را شامل میشود، نزدیک به ۱۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
اولیور بلات، رئیس این سازمان هشدار داد:
«هیچ نظام درمانی در جهان، چنین نرخ رشدی را برای مدت طولانی تحمل نمیکند.»
انتظار کسری بودجه میلیاردی در سال ۲۰۲۶
علاوه بر افزایش هزینهها، کیفیت خدمات پزشکی نیز کاهش یافته است. بیماران بیمهشده با تأخیرهای چندماهه برای ملاقات با متخصصان روبرو هستند.
GKV-Spitzenverband پیشنهاد کرده است که افزایش هزینهها به طور کامل متوقف شود مگر در شرایطی که درآمدها نیز متناسب افزایش یابند. بهویژه در مورد حقوق کارکنان پزشکی، باید تعادلی میان هزینه و درآمد ایجاد شود.
بلات تأکید میکند:
«تنها با اقدام فوری سیاسی میتوان جلوی افزایش بیشتر حقبیمهها را در سال آینده گرفت.»
در حال حاضر، سهم قانونی بیمهی سلامت ۱۴.۶٪ از حقوق ناخالص است، اما بسیاری از بیمهها برای جبران کسری بودجه، حقبیمهی اضافی (Zusatzbeitrag) دریافت میکنند که در ژانویه ۲۰۲۵ به طور میانگین به ۲.۵٪ رسید.
تا امروز، ۲۰ مورد از ۹۴ صندوق بیمه، این مبلغ را در میانه سال نیز دوباره افزایش دادهاند. پیشبینی نهایی برای میزان حق بیمه در سال ۲۰۲۶، از اواسط اکتبر منتشر خواهد شد.
وام برای جبران کسری، اما ناکافی
وزیر بهداشت، خانم وارکن، در اظهارات روز پنجشنبه تأکید کرد:
«نباید افزایش بیشتری در حق بیمهها رخ دهد.»
دولت در بودجههای سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶، مبالغی را به شکل وام برای جبران کسری بیمهها در نظر گرفته است. اما به گفتهی سازمان GKV، این وامها حتی برای پاسخ گویی فوری هم کافی نیستند و فشار بیشتری بر سالهای آینده وارد میکنند.
خطر یک چرخه فرسایشی در سیاست سلامت
یانوش داهمن این وضعیت را «اثر یو-یو در سیاست سلامت» توصیف میکند و میگوید:
«طرحهای اصلاحی مثل اصلاح خدمات اورژانس، آماده اجرا هستند و میتوانند فوراً هم پرسنل را سبک کنند و هم میلیاردها یورو صرفه جویی به همراه داشته باشند.»
اما اگر «وزیر بهداشت در اقدام تعلل کند»، از ژانویه ۲۰۲۶ باید انتظار افزایش دوباره حقبیمهها برای میلیونها نفر را داشت.