کاربران اروپایی اینستاگرام با پیامی اجباری روبرو شدهاند: یا با تبلیغات شخصیسازی شده کنار بیایید، یا برای استفاده از نسخه بدون تبلیغ هزینه پرداخت کنید. این اقدام در پاسخ به قوانین سختگیرانه جدید اتحادیه اروپا صورت گرفته و با موجی از انتقادها همراه شده است.
تغییر ناگهانی سیاست حریم خصوصی در اینستاگرام
طی هفته اخیر، بسیاری از کاربران هلندی اینستاگرام هنگام باز کردن اپلیکیشن با یک پیغام الزامی روبرو شدند که از آنها میخواهد یکی از سه گزینه زیر را انتخاب کنند:
1. استفاده رایگان از اینستاگرام با تبلیغات شخصیسازیشده
در این حالت، متا (شرکت مادر اینستاگرام و فیسبوک) اطلاعاتی مثل لایکها، موقعیت مکانی، سن، جنسیت و رفتارهای شما را برای نمایش تبلیغات هدفمند جمعآوری و تحلیل میکند.
2. پرداخت ماهانه برای نسخه بدون تبلیغ
کاربران میتوانند با پرداخت حدود ۸ یورو در ماه، اینستاگرام را بدون هیچگونه تبلیغات مشاهده کنند. در این نسخه، اطلاعات شخصی برای اهداف تبلیغاتی استفاده نمیشود.
3. غیرفعالسازی یا حذف کامل حساب کاربری
اگر هیچیک از دو گزینه بالا مورد قبول نباشد، تنها راه باقیمانده، ترک کامل اینستاگرام است.
⸻
چرا این اتفاق افتاده است؟
این تصمیم متا در پاسخ به قوانین جدید اتحادیه اروپا اتخاذ شده است، به ویژه:
• مقررات عمومی حفاظت از دادهها (GDPR)
• قانون بازارهای دیجیتال (DMA)
این قوانین شرکتهای بزرگ فناوری را موظف میکنند که به کاربران گزینهی واقعی برای انتخاب بدهند: یا استفاده از اطلاعات آنها با رضایت کامل، یا ارائه یک نسخه جایگزین بدون ردیابی اطلاعات.
اعتراضها در فضای مجازی: «احساس باجخواهی داریم»
واکنش کاربران در فضای مجازی بسیار تند بوده است. بسیاری از آنها این سیاست را نوعی باج خواهی برای حفظ حریم خصوصی دانستهاند. یکی از کاربران در شبکه X نوشت:
«این آخرین بهانهای بود که نیاز داشتم تا از اینستاگرام بروم.»
حتی کاربرانی که قبلاً برای دریافت «تیک آبی» پول پرداخت کردهاند، اکنون باید دوباره هزینهای دیگر برای استفاده بدون تبلیغ بپردازند. «دیو ماسلند» کارشناس امنیت سایبری نیز گفت:
«من تیک آبی دارم، ولی این پیام را گرفتم. خیلی عجیب است.»
محدودیت سنی و اجبار در انتخاب
نکته دیگر اینکه گزینه پرداخت فعلاً فقط برای کاربران بالای ۱۸ سال فعال است و تا زمانی که یکی از گزینهها انتخاب نشود، امکان استفاده از برنامه وجود ندارد. پیام مذکور غیرقابل بستن است و انتخاب را الزامی کرده است.
پیامدهای احتمالی
با توجه به واکنش شدید کاربران، بسیاری در حال بررسی مهاجرت به پلتفرمهای دیگر هستند. برخی این اقدام متا را نوعی «دیوار پرداختی مخفی» میدانند که به بهانه رعایت قانون، کاربران را به پرداخت اجباری وادار میکند.